Asymetria ciała – podstawowe zagadnienia fizjoterapeutyczne / rehabilitacyjne
– jest to niesymetryczne (asymetryczne) ustawienie poszczególnych części ciała względem siebie oraz w przestrzeni (w pozycji siedzącej, stojącej, leżącej lub podczas ruchu).
W odniesieniu do niemowląt i dzieci asymetrię zauważymy, gdy:
-głowa będzie przechylona i najczęściej skręcona w jedną stronę
– głowa i szyja nie będzie obracała się tak samo w lewo jak i w prawo
– barki będą ustawione jeden niżej, drugi wyżej
– jedna ręka szybciej wyciąga się do zabawki niż druga
– trudność w pisaniu i właściwym chwycie kredki, długopisu
– nierówno układający się brzuch
– kolana jedno ugięte lekko, a drugie wyprostowane podczas stania
– widoczne przekrzywienie na jedną stronę podczas stania
– koślawienie tylko jednej nogi
W odniesieniu do układu ciała niemowlęcia, dziecka, osoby dorosłej możemy wyróżnić globalne i lokalne asymetrie.
Lokalne asymetrie będą dotyczyć poszczególnych obszarów ciała, na przykład będzie to wyłącznie asymetria barków.
Globalne asymetrie z kolei wpłyną na większą rozległość zmian w układzie ruchu. Do takich asymetrii zaliczymy asymetrię zarówno w ustawieniu głowy jak i obręczy barkowej oraz miednicznej (miednicy i stawów biodrowych) jednocześnie. Bardzo często asymetria ciała, a więc odejście od prawidłowych fizjologicznych osi ciała (pion / poziom / przód i tył) w przestrzeni będzie wielokierunkowa i obejmie więcej elementów.
Do tego typu asymetrii globalnych możemy na przykład zaliczyć:
– asymetria kończyn dolnych względem kończyn górnych
– asymetria głowy w odniesieniu do tułowia
– obręczy biodrowej względem obręczy barkowej.
– asymetria jednej z kończyn powiązana z asymetrią miednicy i obręczy barkowej
– niewłaściwe ustawienie barku względem miednicy z asymetrycznym ustawieniem kończyn górnych
Wariantowość tych zmian będzie zależeć od przyczyny powstawania asymetrycznego problemu / dysfunkcji. Do częstych przyczyn powstawania problemu jakim jest asymetria będą należeć:
– hypomobilności stawowe ( ograniczenia ruchu)
– niestabilność stawowa
– słaba kontrola posturalna ( brak właściwego napięcia mięśni utrzymujących postawę ciała)
– ochronne przeciwbólowe ustawienie asymetryczne ciała
– asymetria wynikająca z przebiegu różnego rodzaju schorzeń neurologicznych takich jak: neuropatie, mózgowe porażenie dziecięce, przepuklina oponowo-rdzeniowa, urazy rdzenia kręgowego, udar, stwardnienie rozsiane i wiele innych.
-asymetria wynikająca ze zdarzeń traumatologicznych: złamania, skręcenia, podwichnięcia , zwichnięcia
W odniesieniu do asymetrii ciała kluczowym sposobem oceny jest obserwacja poszczególnych płaszczyzn ciała. Obserwacji ciała będą podlegały:
– płaszczyzna strzałkowa (obserwacja od boku – widzimy przednie i tylne odchylenia ciała )
– płaszczyzna czołowa (obserwacja od przodu i tyłu)
– płaszczyzna poprzeczna ( obserwacja skrętów, a więc rotacji)
W odniesieniu do schorzeń/dysfunkcji asymetrii ustawienia ciała w różnorodnych dyscyplinach proces badania fizjoterapeutycznego/manualno-terapeutycznego w Centrum Nowoczesnej Fizjoterapii opiera się na standardach Międzynarodowej Federacji Terapeutów Manualnych – IFOMPT
– jest to pierwszy i zarazem kluczowy punkt diagnostyki w fizjoterapii, a pozwalający uzyskać szczegółowe i dokładne informacje na temat schorzenia/problemu pacjenta/osoby poddawanej badaniu. W tym konkretnym przypadku niemowlęcia, dziecka.
To właśnie rehabilitacja niemowląt katowice jako całościowy proces fizjoterapeutyczny ze względu na informacje otrzymywane od rodziców dziecka lub dziecka, jeśli jest właściwy kontakt i komunikacja podczas wywiadu, klasyfikuje strukturę lub struktury ciała, które stanowią źródło problemu ruchowego / dolegliwości bólowych.
Informacje i odpowiedzi, które są pozyskiwane podczas wywiadu, dotyczą: aktualnego stanu zdrowia, historii choroby, schorzeń współistniejących oraz zagadnień dotyczących sfery psycho-socjalnej.
Właściwie, dokładne i szczegółowe przeprowadzenie wywiadu pozwala na sprecyzowanie źródła problemu, a także pozwala na wprowadzenie technik z rehabilitacji ruchowej na pierwszym spotkaniu, a co za tym idzie umożliwia uzyskanie korzystnych oraz pozytywnych efektów leczniczych, które bardzo często, już na pierwszej wizycie są zauważane przez pacjenta / rodzica / dziecko / niemowlę.
3.2 Obserwacja ciała pacjenta – fizjoterapeuta dziecięcy obserwuje struktury anatomiczne –
jest kolejnym etapem całościowej oceny pacjenta/osoby poddawanej badaniu. Analizie podlega płaszczyzna czołowa, strzałkowa i poprzeczna ciała (przód/tył, boki, odchylenia w poziomie).
-płaszczyzna czołowa (analiza z przodu i tyłu ciała pacjenta)
-płaszczyzna strzałkowa (analiza z boku ciała)
-płaszczyzna poprzeczna (analiza odejść od osi pionowej ciała – ocena rotacji)
Terapeuta manualny analizuje ułożenie poszczególnych części ciała względem siebie oraz w przestrzeni. Ocenie podlega również napięcie mięśniowo-powięziowe, skórne oraz kolorystyka ciała. Informacje uzyskiwane na tym etapie pozwalają znacząco przyśpieszyć dalszy proces badania.
3.3 Badanie ruchów aktywnych – rehabilitant obserwuje i analizuje ruchy celowe i spontaniczne –
obejmuje obserwację zakresów ruchu w obrębie kończyn, tułowia oraz głowy, a także wszystkie odejścia od fizjologicznego / prawidłowego ruchu. Terapeuta oceniając ruch pod względem ilościowym (zakres) i jakościowym (płynność i precyzja ruchu) uzyskuje informacje potrzebne na dalszym etapie badania manualnego. Pacjent jest analizowany od momentu wejścia, siadanie, wstawanie, chodzenie, przebieranie się. Są to cenne informacje pozwalające na ocenę ruchu spontanicznego. Fizjoterapeuta dziecięcy katowice na podstawie tego badania potrafi wskazać struktury mogące stanowić główne źródło dolegliwości i kłopotów. Ułatwia ono również prowadzenie dalszej diagnostyki i uporządkowanie informacji klinicznych.
3.4 Badanie ruchów pasywnych fizjologicznych / ocena oporów końcowych w stawie – fizjoterapeuta wyczuwa napięcie na końcu badanego ruchu
– na tym etapie badania manualno-terapeutycznego terapeuta wykonuje ruchy za pacjenta (biernie) w obrębie stawów obwodowych, bądź też stawów kręgosłupa. Ruchy te prowadzone są w krańcowej pozycji stawu / stawów i mają za zadanie wyodrębnić – rodzaj ruchu, czy on występuje lub nie występuje, a także pozwalają na ocenę w końcowej fazie ruchu tzw. oporu końcowego (kostny, torebkowo-więzdłowy, mięśniowy, odbijający, pusty). Opory te pozwalają uzyskać niezwykle cenne informacje, które wykorzystane zostaną przy wdrażaniu technik terapeutycznych. Do oporów tych zaliczamy:
– opór kostny – odczucie twardego oporu, brak możliwości wykonania jakiegokolwiek dalszego ruchu
– opór torebkowo-więzadłowy – odczucie mocno-elastycznego oporu, możliwy do wykonania niewielki ruch 1-3 mm -wynikający z pewnej elastyczności więzadłowo-torebkowej
– opór z układu mięśniowego – odczucie miękkiego poddającego się oporu (miękkie odczucie mięśniowe)
– opór odbijający – sprężynujący opór – ochronne napięcie mięśniowe , zablokowana łąkotka
– opór pusty – brak możliwości wyczucia oporu z powodu ruchu
Fizjoterapeuta poprzez dokładną oraz specjalistyczną ocenę oporów analizuje pozyskane informacje w gabinecie, aby działania fizjoterapeutyczne / rehabilitacyjne okazały się jak najbardziej skuteczne, a efekty były widoczne już podczas pierwszej wizyty.
3.5 Badanie ruchów translatorycznych / akcesorycznych – rehabilitacja na tym etapie bada mikro przesunięcia wewnątrz stawu
– jest szczegółową oceną ruchu stawowego i dotyczy korelacji przesunięć powierzchni stawowych względem siebie. Na tej konkretnej podstawie fizjoterapeuta wyznacza kierunki mobilizacji (odtworzenia ruchu) stawu / stawów oraz inne metody terapeutyczne.
Do metod tych należą:
– terapia przeciwbólowa,
– terapia stymulująca,
-terapia stabilizacyjna.
Ruch translatoryczny (przesuwny) jest szczególnie istotny w procesie doboru technik leczniczych w procesie jakim jest rehabilitacja dzieci katowice, gdyż pozwala ocenić pojawianie się oporów stawowych w korelacji do napięcia oraz bólu.
3.6. Badania struktur systemu nerwowego – rolą rehabilitacji jest funkcjonalna ocena systemu nerwowego.
– ocenie podlega centralny (ośrodkowy) i obwodowy system nerwowy.
Badanie jest przeprowadzane w przypadku / sytuacji, gdy pacjent zgłasza objawy neurologiczne. Objawy te dzielimy na:
– pozytywne objawy neurologiczne:
– ból palący, elektryzujący, strunowy,
– objawy negatywne:
-zaburzenie czucia, osłabienie aktywności mięśniowej, zaburzenie czucia bólu
Badanie to rozszerzone jest często o testy mechanosensytywne mające na celu wprowadzić struktury neuralne w napięcie mechaniczne i wywołać określone aktualne objawy, które są przedmiotem badania fizjoterapeutycznego.
3.7 Badanie dodatkowe – funkcjonalna ocena prowadzona przez fizjoterapeutę dotycząca struktur poza układem ruchu
Badanie – naczyniowe – badanie pokazujące sprawność w funkcjonowaniu naczyń żylnych i tętniczych. Terapeuta wykonuje testy funkcjonalne, których zadaniem jest ocena oraz pokazanie czy objawy, które zgłasza pacjent (niemowlę, dziecko) wynikają z naczyń krwionośnych, czy też nie.
Badanie struktur wisceralnych (narządów, organów) odnosi się z kolei do wpływu tych struktur na zgłaszane prze z pacjenta objawy. Terapeuta wykonując palpacyjne (dotykowe / uciskowe) badanie poszczególnych części ciała, określa czy zgłaszane objawy korelują / odnoszą się do obciążanej aktualnie tkanki (poddawanej terapii strukturze).
Na tym etapie wnioski płynące z badania fizjoterapeuta / rehabilitant / terapeuta manualny / osteopata katowice poddaje pod analizę, aby pozostać lub powrócić do badania układu ruchu, jako głównej przyczyny dolegliwości problemów z którymi pacjent trafił na konsultację / rozmowę z terapeutą.
3.8. Wstępna terapia – fizjoterapeuta / rehabilitant wprowadza techniki lecznicze usuwające / oprawiające dolegliwości / problemy
– jest etapem na którym fizjoterapeuta wykorzystuje odpowiednie techniki terapeutyczne: przeciwbólowe, odciążające, stabilizujące, mobilizujące oraz stymulujące, aby wywołać pozytywne efekty w strukturach poddawanych terapii. Techniki terapeutyczne dobierane są w większości na podstawie danych z badania pasywnego translatorycznego.
3.9. Ocena rezultatów terapeutycznych: – fizjoterapeuta dziecięcy obserwuje zmiany po wprowadzonej technice terapeutycznej
Terapeuta wykorzystuje analogiczny do badania wcześniejszego (aktywnego, pasywnego) test / testy / zadania ruchowe mający na celu wykazać zmiany w strukturze poddawanej terapii. Do zmian tych możemy zaliczyć: zmniejszenie/zwiększenie bólu, poprawa/ograniczenie ruchu, poprawa aktualnych objawów / symptomów klinicznych innych niż ból/pogorszenie objawów. Wszystkie te informacje stanowią bazę do po dalszego planowania procesu terapeutycznego.
3.10. Opracowanie zadania domowego – rehabilitant / fizjoterapeuta / osteopata / terapeuta manualny / fizjoterapeuta dziecięcy – opracowuje dokładnie indywidualnie dopasowane zadanie domowe –
– terapeuta opracowuje indywidualnie dopasowane zadanie/ćwiczenie do wykonywania w domu / pracy / codzienności, aby utrzymać i przyśpieszyć proces terapeutyczny/leczniczy. Zadanie to celuje często w przyczynowość postępowania terapeutycznego i jest konieczne do trwałego usunięcia dolegliwości/objawów. Od systematycznego wykonywania tego typu dobranego zadania zależy tempo pojawiających się zmian. Zmiany te obserwowane są podczas całej procesu, który prowadzi fizjoterapeuta niemowlęcy oraz dziecięcy w katowicach.
3.11. Planowanie i prognozowanie dalszego etapu fizjoterapii / terapii manualnej / rehabilitacji – czyli co dalej? jak będzie przebiegał proces powrotu do zdrowia?
– jest ostatnim etapem w którym pacjent jest informowany o problemie/dysfunkcji oraz zaawansowaniu zmian, które spowodowały wystąpienie objawów niepożądanych, o różnej postaci i nasileniu. Jednocześnie ustalany jest dalszy harmonogram / plan / kalendarz spotkań oraz ich zasadność. Jeśli takowa jest wymagana.
W procesie leczniczo-terapeutycznym nie zawsze istnieje możliwość uwzględnienia wszystkich etapów badania i terapii, które zostały uwzględnione w powyższym opisie. Tak sytuacja może wynikać z faktu, że aktualny stan pacjenta nie pozwala na wykonanie pełnego/całościowego badania i terapii. Decyzja o uwzględnieniu wszystkich, bądź też pojedynczych etapów należy do terapeuty.
